Του Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής, Σχολικού Συμβούλου Δημοτικής Εκπαίδευσης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝΤ ΑΛΙΑΔΗ, κατά τις τριήμερες τιμητικές εκδηλώσεις για τον Εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό (19, 20 και 21 Μαΐου 1991).

Υπό την αιγίδα του Δήμου Ζακυνθίων

Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών

Ζακύνθου «Διονύσιος Σολωμός»

 

Το πρόβλημα του Καλού και της Γνώσης απασχόλησε και απασχολεί καλλιτέχνες και αισθαντικούς ανθρώπους, ψυχολόγους και κοινωνιολόγους, παιδαγωγούς και πολιτικούς, γενικά κάθε στοχαστικό άνθρωπο, που βλέπει πόσο ουσιαστικά ανθρώπινο φαινόμενο είναι η δίψα της Ομορφιάς και η λαχτάρα της Αλήθειας.

Υπάρχει, όμως, μια στάση και μια διάθεση διαμετρικά αντίθετη: να βλέπεις και να απορείς, να αισθάνεσαι και να ανησυχείς και πάραυτα ν’ αναζητείς επίμονα το γιατί.

Είναι η στάση και η διάθεση του αριστοτελικού «θαυμάζειν». Αυτό είναι ο γεννήτορας και η τροφός της Επιστήμης, κατά τον Ε. Παπανούτσο.

Στην προθεώρηση του ολικού ηθικού προβλήματος, προβάλλουν πανοραματικά οι δυνατότητες για αξιότατη πλήρωσης της ζωής του ανθρώπου και ηθική ακεραίωσή του.

Χωρίς να υποτιμούμε τις βιοσυντηρητικές δυνατότητες, υψώνουμε σε υψηλό αέτωμα τις αυτάξιες πληρώσεις της ζωής.

Είναι αυτές οι βιώσεις των πνευματικών αξιών, με πρυτανεύουσες αξίες την αιώνια Αλήθεια και την απόλυτη Ομορφιά.

Και ο άθλος για το «ευ ζην», όταν στηρίζεται στις βιώσεις των πνευματικων αξιών, είναι ο σημαντικότερος άθλος, που μπορεί να συγκλονίσει την ανθρωπινη ψυχή.

Το άνθος της αυθεντικής, ατόφιας και γνήσιας ζωής φυτρώνει στις εσχατιές των αυτάξιων πληρώσεών της, θάλλει στις ακρώρειες των καθαρών βιωμάτων.

Αυτό το άνθος προστάζει, ορθολογιστικά, τα έργα μας και διαμορφώνει τους στοχασμούς μας. Παρωθεί τον άνθρωπο προς τις έσχατες και ανεπίγνωστες δυνατότητές του, προς τα όριά του, τα πληρωμένα από τον όλβο της αιωνιότητας.

Χωρίς γνώση και καθαρά βιώματα, η ανθρώπινη συνείδηση δεν έχει ορίζοντα. Όλοι οι ουρανοί θολώνουν, οι ψηλές προσπάθειες του πνεύματος για την επίτευξη της υπέρβασης ατενίζουν το χαίνον μηδέν, η γνώση μεταπίπτει σε προκρούστεια και επιθανάτια κλίνη του ανθρώπινου λογισμού.

Ο σημερινός άνθρωπος, κατά τον Κ. Δεσποτόπουλο, βαρύνεται με την προνομιακή τύχη να βρίσκεται σε μια εποχή, πολυκίνδυνη και πολυέλπιδη, απειλημένη από αντιανθρώπινες δυνάμεις και εμψυχωμένη από ευδαιμονικές προοπτικές.

Η κορυφαία διάσταση της ερχόμενης εποχής, ερχόμενης με θάμβος και άγχος αντίκρυ στα εδεμικά τοπία ή στα ερεβικά χάσματα, που η ξέφρενη τιτανική τεχνική διάφανα χαράζει στον ορίζοντα, εκφράζει μια αδήριτη ανάγκη της ιστορικής στιγμής:

να μελετήσουμε, μεθοδικά, την πολιτιστική μας κληρονομιά, να θωρακιστούμε με τις αξίες της και να ευφρανθούμε με το δημιουργικό της πολιτιστικό άσμα.

Το προαιώνιο αυτό άσμα, που έτερψε και τέρπει την ανθρωπότητα όλη, διδάσκοντάς της την ουσία της Ζωής, τη χαρά της Ζωής, την αξία της Ελευθερίας, την αθανασία του Πνεύματος, την Ανθρώπινη, μ’ ένα λόγο, Αρετή, που αποτελεί την ύψιστη επίτευξη και την ύπατη τελείωση της ύπαρξης των λογικών όντων, κατά ρήση του Ακαδημαϊκού Γ. Αθανασιάδη.

Επείγει λοιπόν απόλυτα:

ο πνευματικά και ηθικά συγκροτημένος άνθρωπος.

Αυτός δεν παραμένει πανόπτης, ολύμπιος, απαθής θεατής, που εμπρός του απλώς παρελαύνουν τα πάντα, αλλά γίνεται πλαστουργός της ίδιας της ζωής του και ολικά της ανθρώπινης ζωής.

Αυτός συμβάλλει στη διαμόρφωση της αξιολογίας και άρα στην ποδηγέτηση της ζωής των ανθρώπων της σύγχρονής του κοινωνίας ή και των επόμενων γενεών, σε όση έκταση φτάνει η πνευματική ακτινοβολία του έργου του.

Αυτός χαρακτηρίζεται από μια αισθαντικότητα μεγαλοδύναμη και μακροδιάστατη, από την αέναη εγρήγορση των ψυχικών του δυνάμεων. Συναισθάνεται σαν η συνείδηση της οικουμένης. Πιστεύει την ηθικη παρουσία του πλάι σε κάθε ύπαρξη ανθρώπινη όποιας φυλής, όσο φτάνει το βήμα του είτε η φωνή του, όπως διατρανώνει και ο Κ. Δεσποτόπουλος.

Με τις σκέψεις αυτές, υλοποιημένες με την πρωτοβουλία του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ζακύνθου, που ζει με «ανοιχτά πάντα κι άγρυπνα τα μάτια της ψυχής», οργανώθηκε η πραγματοποίηση αυτών των τριήμερων εκδηλώσεων, με κορυφαίεςι επιδιώξεις:

– την απότιση φόρου τιμής στον Εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό,

– την άντληση και αξιοποίηση των υψηλών νοημάτων του σολωμικού έργου

– την κινητικότητα της πνευματικής – πολιτιστικής ζωής του τόπου μας και

– τη θεώρηση και εξύμνηση του πνευματικού και ποιητικού μεγαλουργήματος του Διονυσίου Σολωμού.

Μεγαλουργήματος, που επιβάλλεται να μη θεωρηθεί, απλώς, ως ιστορικό συμβάν, αλλά να βιωθεί και ως ενσαρκωτής αξιών και διαμορφωτής αξιολογίας, ως αστείρευτος πίδακας υψιπετών διδαγμάτων, απ’ τα οποία εμείς, ως νόες γυμνασμένοι και βαθείς, κατά το λόγο του ποιητή, θα αντλούμε, διαρκώς, το σθένος προς τα Μεγάλα, την καρτερία στον πόνο και την προσπέλαση προς το Κάλλος.

Υπό την αιγίδα της Πολύμνιας και της Καλλιόπης και της Ερατώς, ο εμπνευσμένος αυτός λάτρης της Ελληνικής Πατρίδας, ο μυσταγωγός, φωτιζόμενος από το Μουσηγέτη Απόλλωνα, εκστόμησε ρήμα αγαθό, μύστης μάλλον και ιερουργός παρά ποιητής λόγων και μύθων, έδωκε τη μεγάλη πνοή, αυτή η οποία διαιωνίζει καλύτερα από κάθε άλλη μνήμη ή ιστορία, ό,τι είναι άξιο να επιζήσει στο μεταφυσικό ύψος, όπου με τη θεία του τέχνη και πίστη το τοποθέτησε.

Άξιο είναι, πράγματι, ό,τι αναλάμπει, δηλαδή η χαρά και η κατάφαση αλλά και ο πόνος, στο έκπαγλο καλλιτέχνημα των δύο επίκαιρων στροφών του Ύμνου:

 

Εφωνάξανε ως τ’ αστέρια

Του Ιονίου και τα νησιά,

Και εσηκώσανε τα χέρια

Για να δείξουνε χαρά,

Μ’ όλον πούναι αλυσωμένο

Το καθένα τεχνικά,

Και εις το μέτωπο γραμμένο

Έχει: Ψεύτρα Ελευθεριά.

 

Αντλούνται υψηλά νοήματα, διαχέεται αισθητική ευφροσύνη.

Δεχόμαστε τη φωταύγεια φωτός μεταφυσικού, λάμψης θαβώρειας.

Ορθώς, λοιπόν, ενέπνευσε ο Μονάρχης, ο κατά το Σολωμό κυρίαρχος λόγος, ο διέπων Νους, τη δοξαστική αυτή συνάθροιση.

Όσο φτωχός, ασθενής και άχρωμος αν ακούεται ο λόγος μου, αναφερόμενος, όμως, στα μεγαλεία της ανώτατης λυρικής ομού και εθνικής φωνής του Διονυσίου Σολωμού, δεν είναι δυνατό να μην προκαλέσει συγκίνηση.

Συγκίνηση, που αναβλύζει φωτεινή και γόησσα εν μέσω της ερήμωσης και της σιωπής της πολυάνθρωπης και πολύβουης εποχής μας.

 

Η Οργανωτική Επιτροπή ευχαριστεί θερμά:

Το Υπουργείο Πολιτισμού

Τον κ. Νομάρχη

Τον κ. Δήμαρχο

Τους συνεργαζόμενους φορείς

Την ΕΤ1

Τα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης

Τον κ. Κορφιάτη Ζαφείρη, δ/λο

Τον κ. Λυκούρεση Τώνη, σκηνοθέτη

Τον κ. Σούλη Κώστα, τοπογράφο

Τον ανώνυμο Ζακυνθινό πολίτη

 

για τη χρηματοδότηση, την υλική στήριξη, την καλλιτεχνική προσφορά και, κυρίως, για την ηθική συμπαράστασή τους.

Επίσης, θερμές ευχαριστίες εκφράζει και προς τους κ.κ. εισηγητές, απ’ τον πνευματικό μόχθο των οποίων θα αναδυθεί εναργέστερο το ποιητικό και πνευματικό κατόρθωμα του Εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού.

Ευχαριστεί τη Δ.Ο.Ε. για την παρουσία της στις εκδηλώσεις, με εκπρόσωπό της τον αντιπρόεδρο κ. Αντώνη Παυλίδη.

Τέλος, εκφράζει ειλικρινή συγχαρητήρια στο Σύλλογο Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ζακύνθου, για την ωραία πρωτοβουλία του, πλάσμα και άθλημα έντονης βίωσης ευθύνης και εύχεται να υπάρξει συνέχεια από άλλους φορείς, πράξη αναγκαία και απαραίτητη στο κατώφλι της νέας δεκαετίας, με τις ποικιλόμορφες προκλήσεις και την απαίτηση για υψηλούς στόχους σ’ όλους τους τομείς.

Ευχαριστώ

Κυριακή, 19 Μαΐου 1991

Ανάτυπο από το βιβλίο: «ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΛΩΜΙΚΟ ΕΡΓΟ», έκδοση του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ζακύνθου «Διονύσιος Σολωμός», Ζάκυνθος, 1991.